Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Blad-negre
Fagopyrum esculentum
Polygonaceae
Àutri noum : Blad-mouresco, Mi-negre, Mei-negre, Carabin, Sarrasin.
Noms en français : Sarrasin, Blé noir.
Descripcioun :Lou blad-negre èi samena, dins li sòu séusous soulamen, pèr la casso o de cop, mai èi rare au nostre, pèr sa farino. Li grano resiston pas au gèu, pèr acò èi pas naturalisa. Se recounèis à si flour blanco à roso, à si grano negro en triangle e peréu à si fueio (fotò). Ramentan, que maugrat soun noum, èi pas un gramenun mai uno Polygonaceae.
Usanço :La farino de blad-negre èi couneigudo pèr li crespèu, "bourriòu" o "bourriol" dins lou Cantau, "pascachou" en lengadò e dins proun de relarg en Éuropo e Asìo. Se manjon peréu li grano, boulido coume lou ris. Li fueio soun manjadisso peréu. Èi proun bon pèr la santa (fibro, anti-óussidan, acide amina, vitamino ...).
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Fallopia
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Nord-Èst
Ref. sc. : Fagopyrum esculentum Moench, 1794
(= Polygonum fagopyrum L., 1753 )